Het was een simpele challenge. Eén uur met twaalf mensen afval prikken op de Nieuwe Damlaan, van het Nieuwlandplein tot aan het Strickledepark. Dat zorgde voor een enorme hoeveelheid zwerfvuil. Opvallend was dat vrijwel alles – op de sigarettenpeuken na – herbruikbaar is. Schoondermark: “Eigenlijk hebben we dus geen afval geraapt, maar grondstoffen verzameld. Materiaal dat herbruikbaar is en bijdraagt aan een circulaire economie.”

Statiegeld
Sinds ruim een half jaar is er statiegeld op PET-flesjes. Dat vertaalt zich meteen in de afvalberg. Bij het verzamelen werd maar één zak gevuld met PET-flesjes. Ook andere materialen waarvan we al langer gewend zijn ze als grondstoffen te zien, zoals glas, kwamen weinig voor. Papier werd vaker aangetroffen, maar dat kwam vooral door de stapels gedumpte reclamefolders die in de struiken lagen. Om inzichtelijk te maken hoeveel afval er is gevonden, zijn de zakken met verschillende grondstoffen gescheiden en in het Strickledepark omgezet in een levende staafdiagram.

Een 'levende' staafdiagram. Vier stoelen, vijf meter zakken restafval, 2,5m zakken blikjes, een zak PET-flesjes, een zak glas en ruim een meter pakken papier
Een 'levende' staafdiagram van de opbrengst van een uur zwerfafval-pakken. Vier stoelen, vijf meter zakken restafval, 2,5m zakken blikjes, een zak PET-flessen, een zak glas en ruim een meter aan zakken en pakken papier.

Lijsttrekker Yorick Haan: “De verpakkingsbranche heeft jarenlang statiegeld op blikjes tegen weten te houden. Gelukkig wordt dit vanaf 1 januari 2023 eindelijk ingevoerd. In onze staafdiagram zie je duidelijk hoeveel afval het had gescheeld als er nu al statiegeld op blikjes was ingevoerd.”

Kosten
Haan vervolgt: “De verpakkingsbranche is bang voor de kosten van een statiegeldsysteem. Nu zijn het de gemeente en de samenleving die opdraaien voor het opruimen. De kosten voor het opruimen door Irado zijn per blikje hoger dan de prijs van een blikje energydrink van de Lidl.” Schoondermark vult aan: “Om nog maar te zwijgen van de maatschappelijke kosten. Het vervuilde straatbeeld, de moed die goedwillende Schiedammers soms in de schoenen zinkt en het leed dat plastic in de natuur toebrengt aan dieren.”

Nulmeting
De staafdiagram van deze actie moet worden gezien als een nulmeting en krijgt zeker een vervolg. Niet alleen om Schiedam schoner te krijgen, maar ook voor de moraal. Schoondermark: “We ervaren prikblijheid! Het is fijn dat de krokussen in het gras weer meer opvallen dan de blikjes. Opruimen veegt bovendien een bezorgd hoofd schoon en het is hartstikke gezellig. Maar het allerfijnst: het positieve contact dat je krijgt met je mede-Schiedammers. We gaan dit zeker vaker doen!”

Vier zetels
Er werd ook bijzonder 'zwerfafval' gevonden. Zo lagen er vier afgedankte stoelen in de bosjes en werden ook bestek, een mini-drone en allerlei ander speelgoed aangetroffen.