Schiedam kent veel markante inwoners die zich inzetten voor anderen of zaken die direct invloed hebben op de leefomgeving. Deze inwoners leveren hun bijdrage aan de gemeenschap zonder dat anderen daar veel weet van hebben. Wie zijn deze Schiedammers en wat beweegt hen?

Wil Boonstra is zo’n Schiedammer; sinds 2013 is hij voorzitter van de Volkstuinvereniging Thurlede en maakt hij zich hard om de tuinen bij het Beatrixpark te behouden.
 

GroenLinks Schiedam wil deze markante inwoners in de schijnwerpers zetten en vertellen over wat hen bezighoudt en waarvoor zij zich – geheel belangeloos – inzetten.
Boonstra werkte bij de politie en was veiligheidscoördinator bij de gemeente Schiedam. Na een rechtenstudie trad hij als beleidsadviseur bij het Ministerie van Justitie in dienst en gaf hij les in wegenverkeersrecht voor het Studiecentrum Rechtspleging, het opleidingsinstituut van de Rechterlijke Organisatie.
Inmiddels is hij gepensioneerd, maar niet van plan een plekje achter de geraniums te bemannen. Naast het voorzitterschap van Thurlede houdt hij zich bezig met de schuldhulpverlening in Schiedam. Daarbij gaat nogal eens wat mis en dat leidt tot schrijnende toestanden.
 

Voorzitter ‘bij toeval’
Het voorzitterschap van Thurlede kwam eigenlijk min of meer toevallig op zijn pad. Hij tuinierde op Thurlede, maar bemoeide zich tot drie jaar terug nauwelijks met bestuurlijke aangelegenheden: ‘Totdat ik vernam dat er gemeentelijke visie lag waarin een deel van Thurlede aangewezen was als een zogeheten “zoeklocatie” voor woningbouw’. Boonstra bezocht een ledenvergadering en wilde van het bestuur weten of er overleg was met de gemeente. Dat bleek niet zo te zijn. Was het dan geen tijd om een actieve benadering te kiezen, wilde Boonstra weten. Hij stelde een extra ledenvergadering voor. Daar kwamen ruim 200 verontruste leden op af en vanaf dat moment is het balletje gaan rollen. Unaniem besloot men alles op alles te zetten het complex te behouden.
De plannen waar het om gaat zijn ‘Schiedam in Beweging’ en de gemeentelijke woonvisie. De kern is de sportverenigingen naast de volkstuinen te verplaatsen naar het dak van de tunnel van de nieuwe A4 tussen Schiedam en Delft. Op die plek komen huizen. Het deel van de tuin dat aan de sportvelden grenst, zo’n 80 van de 250 tuinen, staat op de nominatie te verdwijnen.
 

Ecologische waarden en maatschappelijke relevantie
Dit was voor Wil Boonstra het moment om zich met de vereniging te gaan bemoeien. In eerste instantie wilde hij het bestuur helpen als adviseur, ‘maar uiteindelijk was de vraag of ik voorzitter wilde worden’. In die hoedanigheid ging hij in overleg met het stadsbestuur en maakte duidelijk dat de vereniging het niet pikte dat een deel van de tuinen zou verdwijnen. Ook de communicatie tussen gemeentebestuur en de vereniging verdiende geen schoonheidsprijs en bovendien was er helemaal geen inspraak georganiseerd.
Boonstra ontdekte ook dat er bij de ambtenaren blijkbaar een beeld leefde dat volkstuinen achterhaald zijn. In hun ogen was het een soort stadscamping. Het kunstgras van de sportvelden zou een hogere ecologische waarde hebben dan het tuincomplex.
‘Die opmerking heb ik goed in mijn oren geknoopt’, aldus Boonstra: ‘Om te laten zien waar we voor staan, moeten we iets te bieden hebben. Daarbij moet je denken aan groenwaarden, ecologische waarden, maatschappelijke relevantie en betrokkenheid van de leden en de omgeving’.
Hij kreeg een duidelijk beeld van wat hem als voorzitter te doen stond: het versterken van die waarden, de volkstuin op de kaart zetten als een maatschappelijk relevante organisatie en de omgeving betrekken bij de tuin. Het is immers een heerlijk wandelgebied.
 

Besloten organisaties?
We spreken over het instituut volkstuinvereniging. Boonstra erkent dat veel volkstuinen ‘besloten organisaties zijn, waar een hek omheen staat dat de indruk wekt dat buitenstaanders niet welkom zijn’.
Onderzoek onder de leden van Thurlede wijst uit dat ruim 65 procent van de leden afkomstig is uit de wijken met de laagste inkomens; Nieuwland, de Gorzen en Groenoord. ‘Daarmee zeg je in ieder geval iets over de maatschappelijke relevantie. Mensen die misschien geen geld hebben om op vakantie te gaan, vinden hier een plek om lekker actief en buiten te zijn’.
Het beleid van de vereniging is daarom de kosten zo laag mogelijk te houden. Om die reden is bijvoorbeeld afgezien van het aanleggen van stroom bij de tuinhuisjes. ‘Wie stroom wil kan zonnepanelen plaatsen. Dat past ook bij de ecologische agenda die we uitdragen’.
 

Bijenkast en voedselbanktuin: symboolwaarde en bewustwording
Daarmee komen we op het tweede punt van Wil Boonstra. Naast de maatschappelijke relevantie en betrokkenheid van de omgeving, zijn dat de groene en ecologische waarden. Op het bedreigde deel van de tuin is inmiddels een bijenkast gekomen. Iedere tuinder kent het belang van bijen voor de bestuiving. Dit houdt echter ook in dat de tuin streeft naar gebruik van natuurlijke bestrijdingsmiddelen, want anders breng je de bijenstand om zeep. ‘In die zin kun je de plaatsing van de bijenkast zien als een symbool’, zegt Boonstra. Om die reden benadrukt hij ook het belang van het Keurmerk Natuurlijk Tuinieren (http://www.avvn.nl/verenigingen/nationaal-keurmerk/natuurlijk-tuinieren/): ‘Nu hebben we twee stippen uit vier, maar volgend jaar bij de herkeuring wil ik er drie scoren’. Het gaat niet alleen om symboolwaarde, maar ook om bewustwording!
Dat brengt me terug bij de vraag waar dit gesprek om begonnen was: hoe staat het met de toekomst van Thurlede? Daarover is Boonstra redelijk optimistisch. In 2016 gaat de gemeenteraad naar verwachting weer over de plannen spreken. Naar het zich laat aanzien, is een meerderheid van de raad tegen en er zijn (vage) toezeggingen gedaan de gewraakte voorstellen uit de plannen te halen.
Belangrijk is voorkomen dat mensen niet meer investeren in hun tuinen. ‘Door te investeren laat je zien dat je je niet gewonnen geeft’, zegt Boonstra strijdvaardig.
Er liggen nog de nodige plannen. Binnenkort zal een braakliggend stuk tuin ingezet worden als tuin voor de voedselbank. Herbert Nikkels die al verschillende initiatieven op dit gebied in Schiedam heeft ontplooid (https://schiedam.groenlinks.nl/nieuws/schiedamse-stadslandbouw-voor-de-voedselbank), treedt op als adviseur. Verder zijn er plannen voor het opzetten van een pluktuin voor omwonenden, een paddenpoel en workshops natuurlijk tuinieren. Om de plannen voor de toekomst te realiseren is er een werkgroep (ongeveer 10 actieve leden, plus het bestuur; samen de werkgroep 'Thurlede2020') die meewerkt aan het ontwikkelen van de plannen en concrete initiatieven neemt.

Groene en ecologische waarden, betrokkenheid en maatschappelijke relevantie; volkstuinen zijn geen achterhaald idee uit het verleden.
Thurlede laat zien dat volkstuinen toekomst hebben!
 

Willem Visser